Głojsce

Jak budowano kościół w Głojscach

Około 37 lat temu najbliższymi Głojsc świątyniami były kościoły w Dukli i w Starym Żmigrodzie. Głojsce były przypisane do parafii Stary Żmigród. Aby więc móc uczestniczyć w niedzielnej Mszy Świętej trzeba było pokonać około siedmiokilometrową odległość do kościoła parafialnego lub do Dukli. Wiele pokoleń wydeptywało ścieżki skrótami przez góry, zmierzając na spotkanie z Chrystusem w Eucharystii. Czasem boso, czasem niosąc buty w rękach by ubrać je tuż przed kościołem, czasem furmankami, w upale lub w deszczu, zimą przez zaspy wierni pielgrzymowali do świątyni.

zaspy Droga do kościoła w Starym Żmigrodzie
kościół Stary Żmigród Kościół w Starym Żmigrodzie

Po wybudowaniu kaplicy, tej sąsiadującej w dniu dzisiejszym ze szkołą, latem do Głojsc dojeżdżał ksiądz ze Starego Żmigrodu, tu odprawiane były niedzielne Msze Święte. Mieszkańcy Głojsc jednak praktycznie nie mieli możliwości uczestniczenia w Eucharystii w dni zwykłe. Droga do kościoła daleka, pochłaniała wiele czasu, a w domu – jak na wsi dawniej bywało – wiele pracy. Ta dość znaczna odległość do Starego Żmigrodu i Dukli oraz ambicja, by w Głojscach powstał kościół skłoniła mieszkańców do starań o własną świątynię.

Idea budowy kościoła była w Głojscach żywa od dawna. Tę myśl popierał też ówczesny ks. proboszcz Starego Żmigrodu Marcin Pawul. Powołano tajnie Komitet Budowy Kościoła – tajnie, gdyż komuniści z zaciekłością tępili działania mające na celu wznoszenie nowych świątyń. Nie było zgody ówczesnej administracji państwowej na budowę, więc postanowiono wybudować kościół bez zezwolenia.

Budowa kościoła w Głojscach Budowa kościoła w Głojscach
fot. ze zbiorów prywatnych Rafała K.

Na tajnym zebraniu w marcu 1971 r. postanowiono, że na parceli Antoniego i Zofii Nowak powstanie dom mieszkalny, który później będzie zamieniony na świątynię. Inżynier Stanisław Pomprowicz w pierwszym etapie sporządził projekt budynku mieszkalnego.

Prace rozpoczęto w 1971 roku w porozumieniu z księdzem Pawulem – często przyjeżdżał on na teren budowy. Z żmigrodzkiego parafialnego lasu proboszcz przekazał drzewo, z którego wykonano deski i krokwie – były wykorzystane w budowie. Na cel budowy sprzedana była także część parafialnego żmigrodzkiego pola. Budowę finansowali w głównej mierze sami mieszkańcy, prowadzono składkę pieniężną.

Gdy sprawa budowy kościoła wyszła na jaw, rozpoczęły się szykany ze strony władz, zabroniono dalszej budowy. Delegaci z wioski jeździli do Warszawy i Rzeszowa by uzyskać pozwolenie na dalszą budowę domu mieszkalnego, a nie kościoła. Z trudem udało się przekonać władze i wreszcie otrzymano zezwolenie na kontynuację budowy. Budowano więc oficjalnie dom mieszkalny.

Nocą, 21.11.1971 r. rozebrano wewnętrzne ściany domu i po uporządkowaniu wnętrza ks. proboszcz Marcin Pawul poświęcił obiekt na kaplicę. Odprawił Mszę Świętą i pozostawił na stałe Najświętszy Sakrament. Od tej chwili dojeżdżał raz w tygodniu, aby sprawować Eucharystię, a wierni czuwali, by władze nie zbezcześciły tego obiektu.

Zdecydowana większość mieszkańców bardzo zaangażowała się w prace, wkładając w budowę wiele trudu i serca. Mężczyźni pracując ciężko fizycznie, kobiety przygotowując posiłki, nawet chłopcy i dziewczęta po lekcjach pomagali nosić cegły.

Kościół w Głojscach - zdjęcie z 1977r. Kościół w Głojscach 1977r. - zobacz zdjęcia archiwalne

Szykany ze strony władz, wezwania ludzi na Milicję, liczne kary pieniężne, grzywny, próby rozpędzenia budowniczych przez milicjantów nie przyniosły efektu. Determinacja, upór i przekonanie, że cel jest wspaniały sprawiły, ze prace parły do przodu. Powstał kościół – miejsce święte, duma budowniczych przybytku Boga na ziemi.

Parafia została erygowana w 1972 roku, po jej wydzieleniu z parafii w Starym Żmigrodzie. Bp Ignacy Tokarczuk w dniu 30.06.1972 roku skierował do Głojsc ks. Józefa Bednarczyka, wikariusza z Łańcuta, który podjął pracę duszpasterską w tej wspólnocie i dalsze prace przy rozbudowie kościoła, jego wystroju wewnętrznego i zewnętrznego.

Wobec takiego faktu, władze państwowe rozpoczęły ponowne śledztwo i proces sądowy w Krośnie. Wynikiem procesu z dnia 21.03.1973 r. zostali ukarani grzywną pieniężną ks. prob. Marcin Pawul, Antoni Nowak i Eugeniusz Kusz. Wymienioną grzywnę zapłacili parafianie wioski.

Wynikiem pracy i starań parafian wybudowano też plebanię, dzwonnicę, założono cmentarz i wybudowano kaplicę cmentarną.

Był to ogromny wysiłek całej wspólnoty w trudnych czasach. Ten trud na zawsze odmienił Głojsce. Budowniczym parafii należą się słowa szacunku, podziękowania i wdzięczności, a także modlitwa za tych spośród nich, których nie ma już wśród nas.

Urząd Wojewódzki do Spraw Wyznań uznał istnienie parafii w Głojscach dopiero 14.11.1984 r. zamykając okres zmagań o powstanie kościoła i parafii.

Zobacz też:

Bibliografia:

  1. „Nowe kościoły diecezji przemyskiej w jej dawnych granicach powstałe w latach 1966-1992”;Ks. Józef Bar, Ks. Adam Szal. Przemyśl 1993 r.
  2. Horyzonty, nr 4/97 „Jak budowano kościół” str. 13-15 (na podstawie rozmowy przeprowadzonej w 1997 r. ze ś. p. Janem Czepigą).
  3. www.diecezja.rzeszow.pl